Friday, May 21, 2010

Frenchy Κρύος καφές φίλτρου: «Η τραγουδίστρια και η πολυθρόνα» του Αριστείδη Αντονά

Τι φρούτα βγάζει η λογοτεχνία; Είναι ένα πεδίο όπου μπορεί κανείς να διαβάσει από το γλυκερό ροζ λογοτέχνημα ώς το πιο αρτηριοσκληρωτικό ανδρικό πεζογράφημα κι από το απλό ρεαλιστικό αφήγημα έως το πιο πολύπλοκο και παιγνιώδες μοντέρνο βιβλίο.

«Η τραγουδίστρια και η πολυθρόνα»
εκδόσεις Άγρα
2009

       Διαβάζοντας για άλλη μια φορά έργο του Αντονά σκέφτηκα πως τέτοιου είδους γραφές δεν είναι μοναδικές στην Ελλάδα. Φυσικά ο συγγραφέας έχει αναπτύξει ένα αναγνωρίσιμο ύφος, μια δική-του γραφή που γίνεται διακριτή από μακριά. Αλλά τέτοιου είδους εγκεφαλική διατύπωση με εμμονή στη λεπτομέρεια μέχρις σημείου εξάρθρωσης της αφηγηματικής σαφήνειας, τέτοιου είδους φιλοσοφική σκέψη που δυναμιτίζει, και ταυτόχρονα διασαφηνίζει, την αφήγηση συναντάται σε δύο ακόμα πεζογράφους της νέας γενιάς, τον Χρήστο Χρυσόπουλο και τον Κωνσταντίνο Τζαμιώτη. Δεν αντιλέγει κανείς ότι οι τρεις-τους διαφέρουν σε πολλά άλλα σημεία, αλλά τουλάχιστον συγκλίνουν στον τρόπο με τον οποίο φιλοσοφούν και χρησιμοποιούν τη γλώσσα ως όχημα ανάταξης της πραγματικότητας.
        Ο Αντονάς τώρα στο συγκεκριμένο έργο μοιράζει την αφήγηση σε δύο νουβέλες. Η πρώτη αναφέρεται στην ιστορία ενός ανθρώπου που μαζεύει στο ερημικό σπίτι-του μια κοπέλα που τραγουδούσε και ζήτησε καταφύγιο για να διαφύγει από δυο αστυνομικούς που την αναζητούσαν. Ο φόνος του ενός αστυνομικού από την «τραγουδίστρια», με τον οποίο προσπάθησε να έλθει σε συνεύρεση η κοπέλα, δίνει νέα τροπή στην ιστορία. Η δεύτερη νουβέλα επιχειρεί να περιγράψει μια πολυθρόνα… η οποία εξορίστηκε από το σπίτι της πρώτης νουβέλας.
       Αυτός ο εγκεφαλικός λόγος, αυτή η σχολαστική αποτύπωση των γεγονότων σε σημείο απολέπισής-τους στηρίζεται πάνω στα βασικά συστατικά του αστυνομικού μυθιστορήματος, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου ο σκοπός του λογοτέχνη. Πιο πολύ αποβλέπει σε ένα παιχνίδι ερμηνειών, ένα πολυεπίπεδο πλαίσιο δράσεων και αντιδράσεων. Φοβάμαι ωστόσο πως καταντά ένα παιχνίδι χωρίς άξονα δράσης, μια στενή αντίληψη της λογοτεχνίας ως σημειωτικού πεδίου.
       Βεβαίως, κάποιος θα μπορούσε να δει στην πρώτη νουβέλα μια αλληγορία του ερωτικού τριγώνου ως διεκδίκησης, δεσμού και ρήξης, ως προσπάθειας να διαγκωνιστεί ο ένας με τον άλλο, έστω κι αν φαινομενικά δείχνουν αγαθές σχέσεις. Πρόκειται για την ανταγωνιστική φύση του έρωτα όχι μόνο απέναντι στον αντίζηλο αλλά και απέναντι στο έτερο ήμισυ, προς το οποίο η συνουσία σημαίνει «χτύπημα» και το φλερτ διάθεση για επιθετική συμπεριφορά. Ο έρωτας αρχίζει με τραγούδι, εξελίσσεται σε φιλοξενία, κορυφώνεται με αντιζηλία, ένταση και φόνο.
      Τα έργα του Αντονά είναι πολύ λογοκρατικά, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ταύτιση, να μην μπορεί ο αναγνώστης ούτε να συγκινηθεί, ούτε να σκεφτεί. Είναι σαν να εξηγείς την ερωτική απόλαυση ανατέμνοντας τα όργανα του σώματος και τις χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα.
Οι φωτογραφίες έχουν ληφθεί από το ιστολόγιο του συγγραφέα antonas.blogspot.com.
Πατριάρχης Φώτιος

No comments: