Wednesday, November 11, 2009

Σκοτσέζικος καφές: Ίαν Ράνκιν


“Οι καταρράκτες – Οι αναστημένοι – Υπόθεση αίματος”
μετ. Γ. Τζήμας
εκδόσεις Μεταίχμιο
2009

Ρέμπους, κουίζ και φέρετρα

Ο ΙΑΝ ΡΑΝΚΙΝ
επισκέπτεται την Ελλάδα: χθες 10/11 (Αθήνα), σήμερα 11/11 (Βόλος), αύριο 12/11 (Θεσσαλονίκη) και μεθαύριο 13/11 (Ιωάννινα).

         Ο Ίαν Ράνκιν, πολυγράφος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων, θεωρείται κατά πολλούς η καλύτερη πέννα του είδους στη Μεγάλη Βρετανία. Αναγνωρίσιμη μορφή στα έργα του είναι ο επιθεωρητής Ρέμπους, που μεγάλωνε ηλικιακά από έργο σε έργο και εκπροσωπεί τον ευφυή αστυνόμο ο οποίος δεν τα πάει καλά με την εξουσία και βρίσκει συχνά τον μπελά του από την αντισυμβατική συμπεριφορά του, ορατό δείγμα της οποίας είναι η έφεσή του στο οινόπνευμα. Αλωνίζει τη Σκοτία με κέντρο το Εδιμβούργο, συνδυάζει στοιχεία και προσπαθεί παράλληλα να γλυκάνει τη μοναχική του ζωή με σύντομες σχέσεις.

        Στον παρόντα πολυσέλιδο τόμο έχουν συγκεντρωθεί τρία μυθιστορήματά του που γράφτηκαν στη δεκαετία του 2000: “Οι καταρράκτες” (2001), “Οι αναστημένοι” (2002) και η “Υπόθεση αίματος” (2003). Στο πρώτο μια νεαρή κοπέλα εξαφανίζεται κι έπειτα ανακαλύπτεται νεκρή, ενώ παράλληλα ανευρίσκεται ένα φέρετρο με μια κούκλα μέσα∙ ο φόνος της συνδέεται με παιχνίδια ρόλων που έπαιζε στο διαδίκτυο, αλλά και με σειρά φερέτρων που είχαν στο παρελθόν ανευρεθεί ταυτόχρονα με εξαφανίσεις ή θανάτους άλλων νεαρών γυναικών. Στους “Αναστημένους” ο Ρέμπους έρχεται αντιμέτωπος με έναν γνωστό γκάνγκστερ του Εδιμβούργου, όταν διερευνά τον θάνατο ενός εμπόρου τέχνης, ενώ παράλληλα έχει αναλάβει μυστική αποστολή εσωτερικών υποθέσεων της αστυνομίας. Στην “Υπόθεση αίματος” δύο έφηβοι σκοτώνονται από έναν πρώην στρατιωτικό, ο οποίος στη συνέχεια αυτοκτονεί.
         Ο Ίαν Ράνκιν ανήκει στους συγγραφείς που στηρίζουν τα έργα τους στον προγραμματισμένο συνδυασμό ποικίλων σημείων σε μια άρτια πλοκή. Οι εκπρόσωποι της αστυνομίας παρελαύνουν πολυάριθμοι με τις διαπροσωπικές τους κόντρες, ενώ εξίσου πολυάριθμοι είναι και οι εμπλεκόμενοι (ιατροδικαστές, μάρτυρες, συγγενείς κ.λπ.) οι οποίοι γίνονται συν τω χρόνω πιθανοί ύποπτοι. Έτσι, οικοδομείται ένας πολυδαίδαλος λαβύρινθος, ο οποίος απλώνεται σε πολλαπλές σχέσεις, συναντήσεις, διαλόγους, ανακρίσεις, παράλληλα επεισόδια που διαπλέκονται μέχρις ότου κάποια πρόσωπα να ξεχωρίσουν και εντέλει να καταλήξουμε στον πραγματικό δράστη. Ο Ράνκιν δηλαδή ακολουθεί σχετικά “πιστά” το αγγλοσαξονικό πρότυπο του καλοσχεδιασμένου γρίφου, όπου μετράει πρώτιστα μέσω της τεχνικής της πλάνης η αποκάλυψη του θύτη.
       Αν όμως εξετάσει κανείς καλύτερα τους τρόπους γραφής του, θα καταλάβει ότι πίσω από την γεμάτη σασπένς δράση πηγαινοέρχονται και στοιχεία που άπτονται της ψυχολογίας και της κοινωνιολογίας. Οι ήρωές του –ή οι αντιήρωές του- συγκρούονται έντονα με τους άλλους, δημιουργούν συμμαχίες και έχθρες, λειτουργούν όχι μόνο ως αστυνομικά όργανα, ανεπηρέαστα από τη ζωή, αλλά ως πόλοι διαπροσωπικών σχέσεων που συστέλλονται και διαστέλλονται φέρνοντας τα άκρα τοϋς άλλοτε φιλικά κοντά κι άλλοτε σε σημείο αντιπαράθεσης.
Πατριάρχης Φώτιος

3 comments:

ΝΙΟΒΗ ΛΥΡΗ said...

Γεια σου Φώτιε, εδώ είμαι! (δεν έχω σύνδεση, πράγμα διασκεδαστικότατο γιατι μου θυμίζει διακοπές, πέρασα να σας δω μεσω μιας αργής, εκνευριστικής dial!)
Έχω διαβάσει τους μισούς "Αναστημένους". Κάπου θυμάμαι ότι βαρέθηκα την πολλή πλοκή με όλα αυτά τα (μάλλον τοπικού ενδιαφέροντος) κοινωνικά στοιχεία. Συμφωνώ πάντως με όσα λες, είναι πολύ καλός συνδυασμός πλοκής, "μυστηρίου" και ρεαλιστικών στοιχείων της συγχρονης κοινωνίας, σαν σύγχρονη καλή ταινία δράσης με "ποιοτικά χαρακτηριστικά". Σκέφτηκα γιατί να βγει αυτός ο τόμος, αλλά πράγματι, προσφέρεται για δώρο: ευχάριστο και κατι "μαθαίνεις".
Προσωπική "σπόντα": ας μην ανάγουμε σε λογοτέχνες αξιώσεων αυτούς που είναι απλώς πολύ καλοί τεχνίτες, μόνο και μόνο επειδή στην Ελλάδα ισχύει συνήθως το αντίστροφο! (μόλις παράτησα βιβλίο πολύ αξιόλογου έλληνα με σπουδαίο θέμα-τρομακτικά βαρετό-no names!)

(για το κουτσομπολιό -χα χα!- του προηγούμενου σχολίου, εχω χάσει τη μπάλα! καθότι μη ιδεοαναγκαστική ελπίζω, δεν προλαβαίν πια να διαβάσω. Έχω και τον ...δικό μου εκδοτικό οίκο! Χριστούγεννα έρχονται κι ακόμα δεν έχω αποφασίσει τι να σερβίρω! Άσε!

(ο καθένας την τρέλα του!)

(ωραίο το βιβλιαράκι της φίλης Εύας, από ό,τι ξεφύλλισα. Σύgχρονο, ευχάριστα γραμμένο, η λογοτέχνις "κλείνει το μάτι" στην -δήθεν!- political corect- ψυχολόγο)
Θα το προτιμούσα για δώρο από τον Ράνκιν!

Pellegrina said...

Ορίστε, μπέρδεψα και τους κωδικούς! Άλλα πάτησα! Ευτυχώς..υπάρχουν τα σκονάκια!

Πάπισσα Ιωάννα said...

Pellegrina Νιόβη,
είχα πιστέψει ότι αρρώστησες. Ο Ράνκιν όντως είναι καλός τεχνίτης, αμερικάνικης κοπής νομίζω, και δεν μπορεί να αρθεί πάνω από ό,τι θα λέγαμε κλασικό αστυνομικό. Κάνει ανοίγματα στην κοινωνία, αλλά δυστυχώς δεν φτάνει όσο βαθιά θα ήθελα... μένει στην καλή πλοκή.
Πατριάρχης Φώτιος