Friday, September 01, 2017

Νίκη Τρουλλινού, “Με θέα στο Λεβάντε”

Η μεσογειακή γειτονιά μας, απ’ την Κωνσταντινούπολη μέχρι το Ισραήλ. Θυμίζει πολύ Ελλάδα αλλά και καλές συγγένειες, θυμίζει Έλληνες συγγραφείς αλλά και τοπία ιστορίας και μαγείας.



Νίκη Τρουλλινού
“Με θέα στο Λεβάντε”
εκδόσεις Κέδρος -2017



Μια ιστορία αλήθειας και κλείνει το τραύμα (MC Yinka):
Το προηγούμενο έργο της συγγραφέως “Το τελευταίο καλοκαίρι της αθωότητας” μάς είχε αφήσει πολύ καλές εντυπώσεις κι ήθελα να ξαναδώ βιβλίο της.

Τα κακά τα κείμενα / Τη δική μου τη φθορά / Τα ψευτοπαλίκαρα (MC Yinka):
Στην αρχή νόμισα ότι ήταν “αφήγημα” και μπήκα απ’ το πρώτο “κεφάλαιο” στο δεύτερο με την προσοχή μου στραμμένη στις πιθανές συνδέσεις. Τότε συνειδητοποίησα ότι είναι “αφηγήματα”. Πολλά, διαφορετικά. Κι έτσι ξεχώρισα κάθε κείμενο ως αυτόνομο που πρέπει να διαβαστεί μεμονωμένα. Ωστόσο, υπάρχει ένας κοινός άξονας. Τα παρόμοια σκηνικά και γνώριμες σκηνές απ’ τη Μέση Ανατολή, απ’ το Beirut ως τη Σιδώνα, απ’ την Κωνσταντινούπολη μέχρι τη Γαλιλαία κ.ο.κ.

Στην ουσία λοιπόν έχουμε ταξιδιωτικά κείμενα, αναμνήσεις ποτισμένες στη λογοτεχνική κολυμπήθρα. Κι εκεί, οι αναμνήσεις ενός ταξιδιού συναντούν τη γεωγραφία και την Ιστορία. Το προσωπικό και το συλλογικό, το βιωμένο και το διαβασμένο. “Η διαλεκτική των τόπων, η ιστορία της αρχιτεκτονικής και οι δρόμοι των κάθε εποχής απόκληρων, αναταράξεις της ιστορίας έως την επόμενη στιγμιαία του χρόνου μονάδα, ισορροπία”, γράφει η ίδια η συγγραφέας.

Το ταξιδιωτικό γίνεται λογοτεχνικό φυσικά χάρη στη γλώσσα. Με επιλεγμένες λέξεις. Μ’ εικόνες σε σαπιέλ απόχρωση, με κοφτές φράσεις που φωτογραφίζουν λίγα και εννοούν περισσότερα. Μ’ ένα ύφος λίγο παλαιικό αλλά ακριβώς γι’ αυτό, ζεστό και οικείο. Κύρια ονόματα και προσηγορικά, τοπωνύμια και επίθετα όχι σε μια συνεχόμενη αφήγηση, αλλά με τη σοφία της αποσπασματικότητας. Η γλώσσα βλέπει αλλά και σχολιάζει. Αφηγείται αλλά και σκέφτεται. Ζει όσα συναντά αλλά τα ξαναζεί όσο τα γράφει. Καμιά φορά πετάγεται μια λόγια –άτοπη- λέξη, αλλά συγχωρείται.

Ακόμα περισσότερο το ταξίδι στίζεται από μια εμβριθή αναφορά σε άλλα κείμενα. Ο Σεφέρης κι οι ημερολογιακές καταγραφές του. Ο Τσίρκας κι ο Καβάφης με τις ζώσες αποδόσεις των τόπων. Αρχαίοι σοφοί κι ο Ηρόδοτος να θυμίζουν το βαθύ παρελθόν μιας ιστορικής μεσανατολικής επικράτειας. Η Κορομηλά και τ’ ακούσματα του Livaneli. Ο Pamuk κι ο Gurcel συστήνει την Istanbul. Κάθε κείμενο και μια αναγνωστική ανάμνηση. Κάθε ματιά κι ένα διακειμενικό γυαλί, που φωτίζει αλλιώς όσα η Τρουλλινού βλέπει. Τελικά ένας εγγράμματος ταξιδιώτης δεν βλέπει μόνο με τις αισθήσεις, αλλά χρωματίζει ήδη αυτό που συναντά με όσα έχει διαβάσει. Τίποτα δεν είναι παρθένο όταν το έχει ήδη δει με τα μάτια της ψυχής στο κείμενο ενός άλλου.


Το μυαλό μου ν’ ανοίξει να δώσει τροφή στην πένα (MC Yinka):
Ταξίδεψα με το βιβλίο. Γνώρισα μέρη με ξεναγό. Τα περισσότερα δεν τάχω επισκεφτεί, τάδα τώρα μέσα στις λεκτικές φωτογραφίες. Όσα είχα επισκεφτεί, τα ξανάδα με τη ματιά της Τρουλλινού.

>  Η Νίκη (Κουκουνάκη) Τρουλλινού γεννήθηκε το 1953 στα Χανιά. Έκανε νομικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στα χρόνια της δικτατορίας. Από το 1979 ζει στο Ηράκλειο. Άσκησε μαχόμενη δικηγορία και διδασκαλία. Σήμερα ασχολείται με τον αγροτουρισμό. Έχει γράψει διηγήματα, μυθιστόρημα, δοκίμιο, ταξιδιωτική λογοτεχνία. Πρώτη της συλλογή διηγημάτων, το 1995, το "Ένα μολύβι στο κομοδίνο" (Εκδόσεις "Αναλόγιο", Ηράκλειο Κρήτης, β' έκδοση, Κέδρος, 2010, ανατύπωση 2011). Ακολούθησαν άλλες δύο: "Μαράλ όπως Μαρία", εκδ. Το Ροδακιό, 2002, και "Και φύσηξε νοτιάς.....", εκδ. Το Ροδακιό, 2006, καθώς και το μυθιστόρημα "Μ' ένα καφάσι μπύρες", εκδ. Κέδρος, 2009. Κείμενά της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τούρκικα και ιταλικά. Είναι μέλος της Εταιρίας Συγγραφέων.

Καλό μήνα
Πάπισσα Ιωάννα

No comments: