Sunday, February 01, 2009

Αμερικάνικος με τεκίλα: Νεοκλής Γαλανόπουλος

“Θάνατος από το πουθενά”
εκδόσεις Τόπος
2008

Προσπαθώντας για την υπέρβαση
Το πιο βαρετό αστυνομικό που έχω διαβάσει! Στο πρώτο μέρος, περίπου τα 2/3 του έργου, διάβαζα ένα οικογενειακό μυθιστόρημα με έριδες και πάθη, όπου η μόνη υποψία εγκλήματος ήταν μια αυτοκτονία/ατύχημα του pater familias (δεν κλίνω τη λέξη), χωρίς να ενδιαφέρει σοβαρά η εξιχνίασή της. Κι είναι τόσο έντονη η ανία ως τότε, που η σωρεία ανατροπών του τέλους εκπλήσσει ευχάριστα, αλλά δεν συνεπαίρνει από το μούδιασμα της αρχής.
Δεν έχω διαβάσει το προηγούμενο του Γαλανόπουλου, αλλά κατάλαβα τι τρέχει από τις κριτικές. Ο συγγραφέας προσπαθεί να ανατρέψει τα δεδομένα του είδους της αστυνομικής λογοτεχνίας και να τεντώσει τα όριά του πέρα από εκεί που βρίσκονται. Τι κάνει, λοιπόν;
i. από ένα σημείο και μετά βάζει να αφηγούνται οι νεκροί, τα θύματα του δολοφόνου. Η πολυπρισματική αυτή αφήγηση και μάλιστα από οπτική γωνία που δεν είναι συνηθισμένη θα μπορούσε να αποτελέσει εξ αρχής άξονα του έργου και να χρησιμοποιηθεί ως πολυεστιακή βάση και όχι ως το κερασάκι στην τούρτα.
ii. βάζει τον δολοφόνο να είναι ήδη νεκρός, κατά μίμηση και δοκιμασία των «Δέκα μικρών νέγρων» της Άγκ. Κρίστι. Το όλο στήσιμο παρότι έξυπνο δεν φαίνεται πάντα πειστικό.
iii. ανοικτό τέλος όπου τη λύση στο μισοτελειωμένο μυθιστόρημα του Δαρσινού δίνει ένας αναγνώστης. Πετυχημένο.
Τι δεν κάνει;
α. αφήνει το μυθιστόρημα να κινείται στα όρια του κλασικού whodunit με παιχνίδι των αφηγηματικών τεχνικών και ανατροπές, χωρίς να συμβαδίζει με την εποχή του που θέλει την αστυνομική λογοτεχνία να είναι και ανατομία της κοινωνίας, των ανθρώπων, της εγκληματικότητας. Μένει δηλαδή σε μια καλοστημένη πλοκή (όσο είναι) και κολυμπά στα ρηχά…
β. παραμερίζει το σασπένς της αρχής κρυώνοντας τον αναγνώστη και γι’ αυτό το απρόσμενο τέλος δεν ξέρω αν φτάνει να τον ξαναζεστάνει.
Η εντύπωση που μου άφησε ο Γαλανόπουλος είναι ότι επιχειρεί να βρει νέους τρόπους αφήγησης της διαλεύκανσης ενός εγκλήματος, πως επιδιώκει με γερό εξοπλισμό να ξανααιφνιδιάσει τον αναγνώστη, αλλά… το όλο εγχείρημα απομένει μια φορμαλιστική βόμβα χωρίς τη δυναμική της πραγματικής ανανέωσης.

Πατριάρχης Φώτιος

No comments: