Sunday, December 02, 2007

Γκραν Μαρνιέ: Ελεύθερος Τύπος (1455)

Ένα ακόμα ένθετο για το βιβλίο
Άργησα να αναφερθώ σ’ αυτό, γιατί ήθελα να σχηματίσω ολοκληρωμένη γνώμη. Μιλάω για το ένθετο του Κυριακάτικου Ελεύθερου Τύπου, το “1455”, το οποίο αποτελεί ένα δεκαεξασέλιδο αφιερωμένο στη βιβλιοπαραγωγή και στις ιδέες, κάτι που συνδυάζει τα “Βιβλία” του Βήματος με τις “Νέες Εποχές” της ίδιας εφημερίδας.
Φυσικά το χαιρετώ με χαρά, επειδή αυξάνονται τα βιβλιόφιλα ένθετα και επειδή ένα μεγάλο ποσοστό αναγνωστών θα έχει τη δυνατότητα να προσεγγίσει το βιβλίο μέσα από την κυριακάτικη εφημερίδα του (δεν ξέρω αν ενδιαφερόταν ως τώρα το κοινό μιας δεξιάς εφημερίδας, αλλά καλό είναι να το συνηθίσει). Κύριος υπεύθυνος είναι ο Κώστας Κατσουλάρης, συγγραφέας και κριτικός που γνωρίζει τον κόσμο του βιβλίου και έχει τις διασυνδέσεις να προσεγγίσει ανθρώπους και φορείς. Η ιδέα στήνεται πάνω σε ένα ευρύτερα κοινωνικό θέμα, το οποίο καλύπτεται τόσο από τη λογοτεχνική παραγωγή που το πραγματεύεται, όσο και με ιστορικά, πολιτικά, κοινωνιολογικά, δοκιμιακά κ.ά. βιβλία. Δεν λείπουν στήλες με επιφυλλιδικό χαρακτήρα ή άλλες με (λογοτεχνικά;) σχόλια, όπως η στήλη του Σάκη Σερέφα.
Το βασικό μειονέκτημα που εντοπίζω είναι ένα είδος λαϊκισμού, που εξαπλώνεται όλο και περισσότερο, από τις εκπομπές του Χαρδαβέλλα ως τα ένθετα και άλλων σοβαρών εφημερίδων: ειδικοί και μη, γνώστες του χώρου ή άλλοι γνωστοί μόνο ως ονόματα, καταρτισμένοι ή άλλοι με παρουσία-μπούγιο στο ίδιο τσουβάλι. Συμπεριλαμβάνει καθηγητές πανεπιστημίου και συγγραφείς, που γράφουν κείμενα όχι επειδή είναι ειδικοί αλλά με την όποια βαρύτητα του ονόματός του. Πολλοί δημοσιογράφοι που καλύπτουν με συνεντεύξεις και ρεπορτάζ, αλλά ελάχιστοι πραγματικοί κριτικοί λογοτεχνίας· μόνο ο Κατσουλάρης (έστω και με επιφυλάξεις) και ο Κώστας Καρακώτιας (ίσως για το είδος του και ο Πανώριος). Από εκεί και πέρα πάμπολλοι συγγραφείς που κρίνουν άλλα βιβλία με μόνο όπλο ότι έχουν κι αυτοί εκδώσει τα λογοτεχνήματά τους. Ο Μάνος Κοντολέων κρίνει τον Σαραμάγκου και τον Χίσλοπ, ο Νίκος Κουνενής τον Βόνεγκατ, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος τον Ρονκαλιόλο και τον Οζ, η Λίλα Κονομάρα τη Μαριένσκε και τη Σμιθ, ο Αστερίου τον Pears κ.λπ.... Και μη μας πούνε ότι ξέρουν καλύτερα οι γυναίκες που γεννάνε να ξεγεννούν από τον γιατρό ή τη μαία. Ή ότι και παλαιότερα πολλοί συγγραφείς γράφανε κριτικές· πέρασε πια η εποχή του εμπειρισμού και της ιμπρεσσιονιστικής κριτικής, ή μήπως όχι;
Εύχομαι, όταν θα ξεπεράσει τη φάση της αυτοπροβολής, για να "πιάσει", να αποβάλλει τη βιτρίνα και να διαλέξει ανθρώπους ειδικού. Επιμένω.
Πατριάρχης Φώτιος
2.12.2007

14 comments:

Anonymous said...

Σε λίγα χρόνια και οι καινούργιοι θα είναι παλιοί οπότε θα λέγονται κριτικοί. θα έχουν μπει και σε επιτροπές βραβείων, θα διδάσκουν κι όσοι δεν διδάσκουν κι όσοι συγγραφείς θέλεουν θάναι και κριτικοί και θα βγαζουν και νανα φράγκο γιατι καλές οι δημόσιες σχέσεις αλλά ... Λίγη υπομονή Φώτιε. και οι Κριτικοί νουβώ θα είναι εδώ. βλέπε ένα σωρο παραδειγματα χωρις επιφυλάξεις

Πάπισσα Ιωάννα said...

Επιμένω ότι έτσι γίνεται -όπως λες- χρόνια τώρα: οι κριτικοί είναι εμπειριστές. Αν δει κανείς τις σπουδές τους, θα φρίξει: ανθρωπολόγοι, οικονομολόγοι, φυσικοί, του πολυτεχνείου κλπ. Όλοι αυτοί βρέθηκαν στον χώρο της κριτικής από σπόντα και καθιερώθηκαν. Κάποιοι έχουν όντως κοφτερή ματιά, αλλά οι περισσότεροι μόνο πείρα και ...ένα βαρύ όνομα.
Aporimene, το ίδιο θα γίνει και με τις νέες γενιές. Δεν τροφοδοτούνται με ειδικούς...
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

οι "κριτικοί" της τελευταίας δεκαετίας είναι ως επι το πλείστον τα φιλόδοξα παιδιά που έφτασαν στην αθήνα απο την επαρχία μεσω λίγης ευρώπης με το ονειρο της κοινωνικης αποκατάστασης πρωτίστως. που σημαίνει ζω απο το επαγγελμα μου και αυτό στην περίπτωση του συγγραφέα συνεπάγεται και όλη την παράπλευρη της συγγραφης δραστηριότητα. φόρτος δουλειάς όχι αστεία. καθόλου απο σπόντα δεν βρέθηκαν όσοι βρέθηκαν λοιπόν στην κριτική. από πολύ και μεθοδική προσπάθεια ετών έφτασαν. για παρατήρησε το 24ωρο ενός τέτοιου "κριτικού". καιμετά παρατήρησε και το 24ωρο των κριτικών που μετριούνται στα δάχτυλα των χεριών. εκει να δεις διαφορά.

διάβαζα κάτι ενδιαφέρον που είπε ο τατσόπουλος προχτές. τα βιβλία σήμερα, λέει, δεν εκδίδονται για να διαβάζονται αλλά για να πουλιούνται. [!] καλά το λέει νομίζω κι οσο το σκέφτομαι τόσο πιο πολύ συμφωνώ. οπότε σήμερα δεν χρειάζονται Κριτικοί αλλά Πωλητές. οι λίγοι κριτικοί που έχουμε επαρκούν για τα βιβλία που θα διαβαστούν. τα υπόλοιπα ας τα παρουσιάσουν οι πωλητές. όσο το σκέφτομαι τόσο πιο πολύ μ αρέσει. να διαχωρίσουμε τους Κριτικούς από τους Πωλητές. ευκολώτατο

Roadartist said...

θα συμφωνήσω με τον Π.Φώτιο :(

Πάπισσα Ιωάννα said...

Δεν μ' αρέσει η παρατετάμένη γκρίνια. Δεν έχουμε άδικο αλλά αλλάξαμε θέμα και καταντάμε μεμψίμοιροι. Το 1455 είναι μια ακόμα φωνή... ελπίζω να βελτιώνεται και όχι να χειροτερεύει ακολουθώντας τους νόμους της αγοράς.
Roadartist, σε τι συμφωνείς; (Ούτως ή άλλως ευχαριστώ)
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

1455? τί είναι αυτό το νούμερο φώτιε? το θέμα του ποστ σου ήταν ένα ακόμα ένθετο για το βιβλίο και η στελέχωσή του. όχι; και ο roadartist είναι προφανές πως συμφωνεί με σένα για να πάρει αποστάσεις από μενα. όχι? ελάτε κύριοι. οι αλήθειες πονανε το γνωρίζω αλλά αν δεν θέλετε να αγγίξετε τις πληγές γιατί τις ξύνετε;για να ρίξετε αμέσως μετά πάνω τους γκραν μαρνιέ εν ειδει περιποίησης τους;

Roadartist said...

Ούτε εμένα μου αρέσει η μεμψιμοιρία, που κυριαρχεί παντού τελευταία. Μάλλον όχι άδικα πάντως. Συμφωνώ σε αυτό που έγραψες : "Όλοι αυτοί βρέθηκαν στον χώρο της κριτικής από σπόντα και καθιερώθηκαν." και "το ίδιο θα γίνει και με τις νέες γενιές. Δεν τροφοδοτούνται με ειδικούς..." Καλή σου μέρα.

Roadartist said...

@ aporimenos: Δεν έχω καμία τέτοια διάθεση.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Aporimene, μην είσαι συνέχεια έτοιμος να λύσεις το ζωνάρι σου... Σε γενικές γραμμές συμφωνούμε -αρκεί. Το θέμα του ποστ ήταν -για να μην το ξεχνάμε- το ένθετο του Ελεύθερου Τύπου με τίτλο "1455". Πάλι όμως φτάσαμε αλλού...
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

Το θέμα του ποστ ήταν -για να μην το ξεχνάμε- το ένθετο του Ελεύθερου Τύπου με τίτλο "1455". Πάλι όμως φτάσαμε αλλού...

και αντιγράφω απο το ποστ σου φώτιε
"Ένα ακόμα ένθετο για το βιβλίο (1455)
Άργησα να αναφερθώ σ’ αυτό, γιατί ήθελα να σχηματίσω ολοκληρωμένη γνώμη [...]Το βασικό μειονέκτημα που εντοπίζω είναι ένα είδος λαϊκισμού, που εξαπλώνεται όλο και περισσότερο, από τις εκπομπές του Χαρδαβέλλα ως τα ένθετα και άλλων σοβαρών εφημερίδων: ειδικοί και μη, γνώστες του χώρου ή άλλοι γνωστοί μόνο ως ονόματα, καταρτισμένοι ή άλλοι με παρουσία-μπούγιο στο ίδιο τσουβάλι. Συμπεριλαμβάνεικαθηγητές πανεπιστημίου και συγγραφείς, που γράφουν κείμενα όχι επειδή είναι ειδικοί αλλά με την όποια βαρύτητα του ονόματός του. Πολλοί δημοσιογράφοι που καλύπτουν με συνεντεύξεις και ρεπορτάζ, αλλά ελάχιστοι πραγματικοί κριτικοί λογοτεχνίας· μόνο ο Κατσουλάρης (έστω και με επιφυλάξεις) και ο Κώστας Καρακώτιας (ίσως για το είδος του και ο Πανώριος). Από εκεί και πέρα πάμπολλοι συγγραφείς που κρίνουν άλλα βιβλία με μόνο όπλο ότι έχουν κι αυτοί εκδώσει τα λογοτεχνήματά τους. Ο Μάνος Κοντολέων κρίνει τον Σαραμάγκου και τον Χίσλοπ, ο Νίκος Κουνενής τον Βόνεγκατ, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος τον Ρονκαλιόλο και τον Οζ, η Λίλα Κονομάρα τη Μαριένσκε και τη Σμιθ, ο Αστερίου τον Pears κ.λπ.... Και μη μας πούνε ότι ξέρουν καλύτερα οι γυναίκες που γεννάνε να ξεγεννούν από τον γιατρό ή τη μαία.[....]

γιατι θα μας τρελλάνεις φώτιε και μη με βάλεις να μετρήσω και τις λέξεις για να βγάλω το ποσοστό του ποστ σου που αναφερεται στο ένθετο γενικώς και στη στελέχωσή του ειδικώς. ωραίος παπά μου.πετας την πατάτα τη βραστη κι ύστερα φύγαμε απο το θέμα. τι τόθελα το λαπ τοπ στοκρεββατι της γρύπης; σύμφωνοι roadartist. γράψε λάθος.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Φίλε Aporimene, πρώτα απ' όλα περαστικά. Δεν παίρνω πίσω τίποτα απ' όσα λέω και επομένως και την "πατάτα τη βραστή". Καταλαβαίνεις ωστόσο ότι μιλάμε για το συγκεκριμένο ένθετο... Άρα τη συζήτηση για την κριτική που έχουμε ξανακάνει -και επιμένω ότι συμφωνούμε- δεν θα ήθελα να την ξεχειλώσουμε.
Υγίαινε.
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

φώτιε σ ευχαριστώ για τις ευχές. και για τα άλλα εντάξει. έχεις λίγο δίκιο. έχω κι εγώ. τί να λέμε; απ τη μια. απ την άλλη υπαρχουν νέοι που ζητανε ν ακούσουν. κι αν σε κάτι βρίσκω πως ειναι χρησιμα αυτα τα ιστολογια ειναι γιατι αυτοι μπορουν να βρουν εδω την άλλη γνώμη. ενα παραθυρο ίσως σε μια άλλη θέα. κι ας διαλέξουν εκείνοι σε ποιο θα καθήσουν. αλλα ας το ανοίξουμε καποιοι το ρημάδι το άλλο παράθυρο. έστω και ψευδωνυμα να πουμε κάποια πράματα. όχι έτσι και γκιουβέτσι. το και το. αφου δεν θα παρουμε σύνταξη τουλάχιστον ο μισθός. αλλα τι λέω; εσεις οι bloggers που σας φωνάζουν και στα μμε είστε σε κάποιους γνωστοί οπότε ... χμμμμ ...

Πάπισσα Ιωάννα said...

Φίλε Aporimene, φυσικά και δεν διστάζω να πω αλήθειες. Μιλήσαμε παλιότερα σε ειδικό ποστ για την κριτική, θα ξαναμιλήσουμε, αν θες, και με ονόματα...
Όσο για τη δημοτικότητα, κανείς δεν με ξέρει με το πραγματικό μου όνομα και γι' αυτό δεν διστάζω -αν το κρίνω- να μιλήσω ελεύθερα.
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

(δεν ξέρω αν ενδιαφερόταν ως τώρα το κοινό μιας δεξιάς εφημερίδας, αλλά καλό είναι να το συνηθίσει)

Καλησπέρα,
Δεν μπορώ να συμφωνήσω ότι η αγάπη για το βιβλίο, πως έχει παραταξιακές γραμμές και πως οι μεν διαβάζουν και οι άλλοι όχι.