Wednesday, December 20, 2006

Χυμός φραγκοστάφυλο: δημοσιογράφοι-συγγραφείς

Αλληλοπροβάλλονται, αλλά δεν αντέχουν στον χρόνο

Δημοσιογράφοι και λοιποί μιντιάδες γράφουν κάποια στιγμή ένα λογοτεχνικό έργο περνώντας από την εφημερίδα ή το περιοδικό στο βιβλίο. Τα έντυπα, στα οποία δουλεύουν, τους προβάλλουν δεόντως με βιβλιοπαρουσίασεις ή διαφημίσεις, ενώ οι υπόλοιποι συνάδελφοι (και σε άλλα έντυπα) τους υποστηρίζουν από συναδελφική αλληλεγγύη. Ευτυχώς για τη λογοτεχνία το συγγραφικό όνομά τους ξεχνιέται γρήγορα και κανείς –όσο κι αν πούλησε το βιβλίο του- δεν το καταχωρίζει στα αξιόλογα της λογοτεχνίας μας, τα οποία και θα επιβιώσουν. Ενδεικτικά αναφέρω από τη πρόσφατη (τελευταίας δεκαετίας) βιβλιοπαραγωγή: ο Γιώργος Παπαχρήστος, ο Γιώργος Λακόπουλος ή η Άννα Παναγιωταρέα, που χαίρουν της εκτίμησης των πολιτικών αλλά όχι των ειδικών, προβλήθηκαν υπέρμετρα από τα Μ.Μ.Ε, αλλά αμφιβάλλω για τη διαχρονικότητα του έργου τους. Αντίστοιχα άλλοι δημοσιογράφοι που ακούστηκαν όχι αναγκαστικά για την ποιότητα της δουλειάς τους αλλά για την ιδιότητά τους είναι οι: ο Κ. Βαξεβάνης, η Μ. Ζουμπουλάκη, η Κ. Μανανεδάκη, η Αλ. Πασχαλίδου, ο Μ. Σακελλαρόπουλος, ο Γ. Λεονάρδος και ο Στ. Κούλογλου. Τα βιβλία των δύο τελευταίων ίσως διακρίνονται και από τη λογοτεχνική τους αξία, πέρα από το όνομα του συγγραφέα τους.
Από την άλλη, βιβλιοκριτικοί που έχουν συνδέσει κριτική και λογοτεχνία τυγχάνουν της προβολής των συναδέλφων τους, της ίδιας ή άλλης εφημερίδας. Ονόματα που “σταδιοδρομούν” και στους δύο χώρους, άλλοι δικαιολογημένα κι άλλοι όχι, εκμεταλλευόμενοι το όνομά τους είναι: ο Δ. Κούρτοβικ, ο Ηλ. Μαγκλίνης, η Αργ. Μαντόγλου, η Σ. Νικολαΐδου, ο Γ. Ξενάριος, ο Μ. Πανώριος κ.λπ. Η όποια αξία τους θαμπώνει, αφού ο αναγνώστης είναι καχύποπτος σε όσα οι άλλοι γράφουν γι’ αυτούς, καθώς δεν ξέρει αν είναι προϊόν ειλικρίνειας ή φιλοφρόνησης.
Ο χώρος των Μ.Μ.Ε. προσπαθεί να προωθήσει τα δικά του παιδιά, αλλά ευτυχώς όσοι δεν αξίζουν ξεχνιούνται γρήγορα, αφού διυλίζονται από το φίλτρο της πρόσληψης και της ιστορίας.

Πατριάρχης Φώτιος
20.12.2006

5 comments:

Anonymous said...

Καλησπέρα σας
Για να προσθέσω κάτι (σχετικό αλλά όχι επί του ιδίου ακριβώς) το χειρότερο που κάνουν στη λογοτεχνία οι δημοσιογράφοι-συγγραφείς (ΟΧΙ οι κριτικοί λογοτεχνίας, αλά οι δημοσιογράφοι-ρεπόρτερ ή οι τηρούντες διάφορες "στήλες" λάιφ στάιλ)είναι η θλιβερή τους επίδραση στη γλώσσα και το ύφος της λογοτεχνίας. Καλλιεργούν ύφος επιφανειακό, όλο ευφυολογήματα, λεξιλόγιο δήθεν "νεανικό", περιγραφές ζωντανές και ίσως θελκτικές, αλλά όχι φιλτραρισμένες μέσα από λογοτεχνική, τουτέστιν καλλιτεχνική επί της ουσίας) ματιά. Αλλάζουν έτσι επί το ευτελέστερον την αντίληψη του τι σημαίνει λογοτεχνία. Πολλά βιβλία τους είναι διασκεδαστικά, όπως εξάλλου και τα άρθρα τους, αλλά, με κριτήρια αρκετά αντικειμενικά, νομίζω ότι δεν αποτελούν λογοτεχνία. Το θλιβερό είναι ότι επηρεάζουν και συγγραφείς με λογοτεχνικό ταλέντο (ίσως, όμως, μικρή, για να συνδυάσουμε με το προηγούμενο, θεωρητική κατάρτιση)ώστε να στρέφονται προς τέτοιου είδους γραφή, ως πιασάρικη. Την εποχή που τα ήθη ήταν αυστηρότερα, ο Φρέντυ Γερμανός (με γραφή βαθύτερη από των σύγχρονων λάιφ στάιλ γραφιάδων) δήλωνε σεμνά "δεν είμαι συγγραφέας, είμαι γραφιάς", εννοώντας αυτή ακριβώς τη διαφορά.
Αυτό νομίζω είναι το χειρότερο με αυτή την ιστορία των συγγραφέων-δημοσιογράφων (από τους οποίους, ξαναλέω, διαχωρίζω τους κριτικούς: αυτοί ξέρουν τι σημαίνει λογοτεχνία και την επιχειρούν. Οι άλλοι, όμως, είναι ανύποπτοι. Πολλοί, οι νεότεροι, είναι καιφανερά αγράμματοι. Δεν διαβάζουν λογοτεχνία, απλώς "γράφουν χαριτωμένα"!)

Πάπισσα Ιωάννα said...

Πολύ εύστοχο το σχόλιο. Δεν είναι μόνοι οι κατ' επάγγελμα δημοσιογράφοι που γράφουν life style λογοτεχνία, αλλά μια ολόκληρη φουρνιά νέων συγγραφέων που καταπιάνονται με την πραγματικότητα τηλεοπτικώ τω τρόπω και στην ουσία δεν γράφουν λογοτεχνία.
Προσυπογράφω όσα λες.
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

Ποιους εντυπωσιάζει ακόμα το θράσος;

Anonymous said...

αχαχαχαχαχαχαχαχα
α, ρε μούτρο...

Anonymous said...

Ρε συ, αυτά γιατί δεν τα 'σβησες;